ΕΦΗΒΕΙΑ

Η εφηβεία είναι η ηλικία που μαθαίνεις καινούργια πράγματα, ανακαλύπτεις τον εαυτό σου, διασκεδάζεις με τους φίλους σου και τα φλερτ, αλλά αυξάνονται και οι σχολικές σου υποχρεώσεις. Η διαδικασία των εξετάσεων είναι κάτι καινούργιο στη μαθητική σου ζωή και κάποιες φορές μπορεί να νιώσεις άγχος για τη διαδικασία της εξέτασης. Το άγχος για τις εξετάσεις οφείλεται στην ιδιαίτερη σημασία που έχουν οι εξετάσεις για την οικογένεια, την κοινωνία, αλλά και για εσένα. Συχνά, η οικογενειακή ζωή περιστρέφεται και οργανώνεται γύρω από το διάβασμα και την μέγιστη απόδοσή σου στις εξετάσεις.

Ένα άγχος μέτριου βαθμού για τις εξετάσεις είναι απαραίτητο και πολύ βοηθητικό. Μπορεί να σε κινητοποιήσει να αξιοποιήσεις το χρόνο σου και να οργανώσεις το διάβασμά σου. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης κρατά τον οργανισμό σου σε εγρήγορση και οξύνει τις λειτουργίες αυτές που είναι απαραίτητες για μια καλή επίδοση (προσοχή, μνήμη, συγκέντρωση). Ωστόσο, όταν το άγχος για τις εξετάσεις είναι πολύ έντονο μπορεί να επηρεάσει την προετοιμασία και το διάβασμα. Αντί να συγκεντρώνεται κανείς στην ύλη των εξετάσεων, η σκέψη μονοπωλείται από όσα μπορεί να πάνε στραβά.

Πρακτικές οδηγίες για μαθητές/τριες

• Είναι σημαντικό να αναγνωρίσεις τον εαυτό σου και να σκεφτείς τι σημαίνουν οι εξετάσεις για σένα, η επιτυχία ή η αποτυχία.

• Προγραμμάτισε, οργάνωσε την ύλη σου. Για παράδειγμα υπολόγισε «έχω τόσες σελίδες για διάβασμα, εάν χρειάζομαι τόσο χρόνο για να μάθω την κάθε σελίδα, χρειάζομαι συνολικά τόσες ώρες διαβάσματος για να έχω κάνει μια καλή προετοιμασία». Οργάνωσε τις ώρες αυτές μέσα στην ημέρα ή τις ημέρες που έχεις διαθέσιμες για να προετοιμαστείς για την συγκεκριμένη εξέταση. Να θυμάσαι ότι κάθε άνθρωπος χρειάζεται διαφορετικό χρόνο για να μάθει κάτι, άλλος μαθαίνει πιο γρήγορα και άλλος πιο αργά. Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου στους χρόνους που διαθέτεις.

• Προσπάθησε να μην αφήνεις κεφάλαια αδιάβαστα θεωρώντας ότι δεν είναι σημαντικά ή δεν θα πέσουν. Η σκέψη ότι μπορεί να πέσει ερώτηση από ένα κεφάλαιο που δεν έχεις διαβάσει θα σε γεμίσει άγχος.

• Μην αφήνεις την επανάληψη για την τελευταία στιγμή.

• Κάνε ευχάριστα διαλείμματα. Να δίνεις στον εαυτό σου μικρά διαλείμματα χαλάρωσης και ξεκούρασης.

• Κάνε τις επαναλήψεις μαζί με τους φίλους σου, συνάντησε άλλους συμμαθητές σου και κάντε ερωτήσεις ο ένας στον άλλον.

• Αντικατέστησε τις αρνητικές σκέψεις «δεν θα τα καταφέρω, θα γράψω χάλια» με θετικές σκέψεις: «ακόμα και αν φοβηθώ, θα το αντιμετωπίσω» ή «έχω κάνει μια καλή προετοιμασία, όλα θα πάνε καλά, θα έχω ένα καλό αποτέλεσμα».

• Βοηθάει να ακούς τις συμβουλές των δικών σου ανθρώπων, αλλά είναι σημαντικό τελικά να βρεις το δικό σου ρυθμό και να προσδιορίσεις τι σε βοηθάει και τι όχι.

• Δοκίμασε να πεις στους γονείς σου, τους καθηγητές ή τους φίλους σου, τι θα μπορούσαν να κάνουν ή να μην κάνουν για να μην σε επιβαρύνουν με επιπλέον άγχος.

• Απόφυγε να ξενυχτάς πριν τις εξετάσεις, φρόντισε να ξεκουράζεσαι και να κοιμάσαι καλά το βράδυ.

• Μην ξεχνάς να τρως καλά, η διατροφή σου είναι το καύσιμό σου.

• Κάνε καθημερινά ένα πρωινό μπάνιο με χλιαρό νερό.

Η ημέρα των εξετάσεων

• Ξύπνησε νωρίς, πάρε πρωινό, ετοίμασε τα απαραίτητα για την εξέταση και φτάσε έγκαιρα στον τόπο της εξέτασης.

• Κατά την εξέταση συγκεντρώσου, χαλάρωσε και ανάπνεε ήρεμα.

• Διάβασε προσεκτικά τις ερωτήσεις και οργάνωσε το χρόνο σου (μοίρασέ τον ανάλογα με τον αριθμό των ερωτήσεων).

• Χρησιμοποίησε πρόχειρο για να οργανώσεις τις σκέψεις σου.

• Εάν κολλήσεις σε κάποια ερώτηση, προχώρησε στην επόμενη και δοκίμασε να την προσπαθήσεις ξανά αφού έχεις τελειώσει με τα υπόλοιπα θέματα.

• Προσπάθησε να κρατήσεις πολύ λίγο χρόνο στο τέλος για να ξαναδιαβάσεις τις απαντήσεις σου.

• Σε περίπτωση που αισθανθείς έντονο άγχος την ώρα της εξέτασης, καλό είναι να μην τα παρατήσεις αμέσως, θυμήσου ότι τα συμπτώματα του άγχους όσο έντονα και αν είναι, υποχωρούν μετά από κάποια λεπτά.

• Σκέψου θετικά: το γραπτό σου είναι αξιόλογο, η προσπάθειά σου φαίνεται και όλα θα πάνε καλά.

Να θυμάσαι η ζωή συνεχίζεται και μετά τις εξετάσεις. Μια αποτυχία μικρή ή μεγάλη, δεν είναι το τέλος του κόσμου, ακόμα και αν φαίνεται έτσι. Θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες για να δοκιμαστείς και να πετύχεις τους μελλοντικούς σου στόχους.

Με τη συνεργασία:

Άρτεμις Τσίτσικα, Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής,  Επιστ. Υπεύθυνος Προγράμματος «ΠΡΟΛΗΨΗ»  Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής

Βασιλική Δημητρακοπούλου, Ψυχολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής