Άγχος
ΑΓΧΟΣ: είναι πάντα εχθρός ;
Βασιλική Δημητρακοπούλου, Άρτεμις Τσίτσικα
Η εφηβική ηλικία είναι μια μεταβατική περίοδος κατά την οποία, ενώ μαθαίνεις καινούργια πράγματα και προσπαθείς να ανακαλύψεις την προσωπικότητά σου, αυξάνονται παράλληλα οι καθημερινές σου υποχρεώσεις (σχολικές, κοινωνικές) και οι «άλλοι» (γονείς, εκπαιδευτικοί, φίλοι) συχνά έχουν περισσότερες απαιτήσεις από εσένα. Έτσι, μπορεί κάποιες φορές να νιώσεις έντονο άγχος στην καθημερινότητά σου.
Το άγχος δεν είναι πάντα αρνητικό.
Προηγείται συνήθως, κάθε φορά που έχεις κάποια «αποστολή» και σε βοηθάει να προσαρμοστείς στις διάφορες καταστάσεις.
Είναι ένα απολύτως φυσιολογικό συναίσθημα το οποίο σε μέτρια επίπεδα μας βοηθά να έχουμε καλύτερη απόδοση σε ό,τι κάνουμε. Οι υπερβολές όμως, δημιουργούν σοβαρές δυσκολίες στην καθημερινή μας ζωή.
«Ο φόβος μου μήπως μολυνθώ από κάποιο μικρόβιο με ανάγκαζε να πλένω συνέχεια τα χέρια μου».
Νατάσσα, 13ετών
«Αγχωνόμουνα συνέχεια μήπως κάποιο άλλο άτομο μου κάνει κριτική, είχα αγωνία για την εμφάνισή μου, πως με βλέπουν οι άλλοι και έφτασα σε σημείο να αποφεύγω να πηγαίνω σε εκδηλώσεις που υπήρχε πολύς κόσμος και να μην κάνω νέες γνωριμίες με άλλα κορίτσια ή αγόρια».
Βίκυ, 14 ετών
Φυσιολογικό άγχος ή παθολογικού άγχος ;
Συχνά είναι δύσκολη η διάκριση μεταξύ φυσιολογικού και παθολογικού άγχους.
Για να αναγνωρίσεις το παθολογικό άγχος εξέτασε το πόσο μεγάλη δυσφορία και αναστάτωση σου προκαλεί και αν αλλάζεις πράγματα που έκανες καθημερινά εξαιτίας του άγχους σου.
Υπάρχουν 4 βασικά σημεία που ξεχωρίζουν το παθολογικό άγχος από τα φυσιολογικά επίπεδα άγχους:
• η ένταση που νιώθεις
• η συχνότητα που σου συμβαίνει
• εάν αρχίζεις να αποφεύγεις να κάνεις διάφορα πράγματα που έκανες
• η εκτός ελέγχου, παράλογη αντίδραση
Συχνά οι γονείς και οι φίλοι σου πιστεύουν ότι κάποιος που έχει άγχος «περνάει μια φάση» ή «θα το ξεπεράσει». Αυτό όμως συνήθως δεν ισχύει. Μπορεί να χρειαστεί βοήθεια ειδικού για να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι και να βλέπεις τα πράγματα πιο θετικά.
«Άργησα, αλλά ευτυχώς δέχτηκα να ζητήσω βοήθεια όταν άρχισα πια να έχω δυσκολία να κοιμηθώ τα βράδια, να αποφεύγω να πηγαίνω στις δραστηριότητές μου, όταν έφτασα σε σημείο να απομονώνομαι και να χάνω τους φίλους μου. Αναζητούσα συνέχεια κάποιον να μου πει ότι αυτό που κάνω το κάνω καλά, ένιωθα μελαγχολία και θλίψη, είχα συχνά πόνους στην κοιλιά και πονοκεφάλους».
Ναταλία, 15 ετών
Προσπάθησε να αγαπήσεις τον εαυτό σου και να τον αποδεχτείς τόσο για τα δυνατά σου σημεία σου όσο και για τις δυσκολίες σου. Όταν η ίδια νιώθεις καλά με τον εαυτό σου δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεσαι για τις επιδόσεις σου και για το πώς σε βλέπουν οι άλλοι.
Δοκίμασε επίσης, να αντικαταστήσεις τις ανησυχίες σου με κάποιες θετικές αυτοδηλώσεις που μπορείς να επαναλαμβάνεις στον εαυτό σου όταν δεν νιώθεις καλά και οι οποίες μπορεί να είναι κάπως έτσι:
• «ό,τι βάλω στόχο μπορώ να το πετύχω»
• «είμαι μοναδική»
• «όλα θα πάνε καλά»
• «για όλα υπάρχει λύση»
• «έχω κάνει μια καλή προσπάθεια και θα έχω ένα καλό αποτέλεσμα»
Βασιλική ΔημητρακοπούλουΨυχολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης
Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
Άρτεμις Τσίτσικα
Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής
Επιστ. Υπεύθυνος Προγράμματος «ΠΡΟΛΗΨΗ» Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
