ΕΦΗΒΕΙΑ

«ΟΧΙ» στα πρότυπα που προβάλλουν τα κορίτσια ως αντικείμενα

Βασιλική Δημητρακοπούλου

 

Η εφηβική ηλικία είναι η περίοδος όπου το σώμα σου αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς προκειμένου να μεταμορφωθείς σύντομα σε μια ενήλικη γυναίκα. Αυτό κάποιες φορές, μπορεί να σου προκαλεί μια αμηχανία ή άλλα περίεργα συναισθήματα. Τα περιοδικά και η τηλεόραση συχνά έρχονται με σωτήριες συμβουλές για το πώς να περιποιηθείς το σώμα σου και να του συμπεριφερθείς κατάλληλα.

Ίσως όμως να έχεις παρατηρήσει ότι η τηλεόραση, τα περιοδικά και γενικά τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παρουσιάζουν τις γυναίκες, αλλά και τα κορίτσια της ηλικίας σου, με ένα χαρακτηριστικό τρόπο δίνοντας έμφαση στη θηλυκότητα και την σεξουαλικότητα του σώματος.  Στα μουσικά βίντεο, στις τηλεοπτικές εκπομπές, στις διαφημίσεις, στα ηλεκτρονικά παιχνίδια και στα περιοδικά που απευθύνονται στην ηλικία σου, οι γυναίκες παρουσιάζονται με αποκαλυπτικά και προκλητικά ρούχα, ποζάρουν με τρόπο που επιδεικνύουν την σεξουαλικότητά τους και χρησιμοποιούνται σαν διακοσμητικά αντικείμενα που χορεύουν ή επιδεικνύονται. Μάλιστα, ένα συνηθισμένο θέμα σε όλα τα περιοδικά, είναι οι συμβουλές για να γίνεις σεξουαλικά επιθυμητή προκειμένου να κερδίσεις την προσοχή των αγοριών.

Με αυτό τον τρόπο, η εμφάνιση και η σεξουαλικότητα αποτελούν τον Νο 1 στόχο κάθε γυναίκας για να αξίζει, παραμερίζοντας άλλες ικανότητες ή προτερήματά της.  Με άλλα λόγια, η φυσική ομορφιά σου σημαίνει λανθασμένα αποκλειστικά και μόνο να είσαι «σέξι». Οι ψυχολόγοι ερευνητές αναφέρουν ότι αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να δημιουργούνται στην κοινωνία μας σεξιστικές αντιλήψεις και συμπεριφορές. Δηλαδή, τα κορίτσια της ηλικίας σου εκπαιδεύονται από τα ΜΜΕ να δέχονται τη μεταχείριση τους σαν σεξουαλικά αντικείμενα και μαθαίνουν να χρησιμοποιούν και να συμπεριφέρονται στο ίδιο τους το σώμα ως αντικείμενο για να ικανοποιούνται σεξουαλικά οι άλλοι.

Η συχνή έκθεση σε αυτές τις εικόνες έχει οδηγήσει πολλά κορίτσια της ηλικίας σου, στην απογοήτευση από την εικόνα του σώματος τους και στις διατροφικές διαταραχές, σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη, σχολική αποτυχία, αυτοτραυματισμούς και επώδυνες πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις.

Ακόμα, η συχνή προβολή των ιδανικών πρότυπων σεξουαλικότητας, έχει οδηγήσει πολλά κορίτσια να νιώθουν αρνητικά συναισθήματα, όπως ντροπή για το σώμα τους, άγχος για την εμφάνιση τους και  ανησυχία για την κριτική που θα δεχτούν από τους άλλους για την εμφάνιση τους, ακόμη και απέχθεια για τον ίδιο τους τον εαυτό.

Η «σεξουαλικοποίηση» αυτή, όπως ονομάζεται το συγκεκριμένο φαινόμενο, που δέχονται τα κορίτσια της ηλικίας σου, έχει φανεί ότι συνδέεται επίσης, με επιθετικότητα, βία, σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση από τα αγόρια και τους άνδρες, και άλλες επικίνδυνες συμπεριφορές.

«Παλιά δεν ήμουν όπως είμαι τώρα, ντυνόμουν πολύ προκλητικά, έβγαινα συνέχεια με διάφορα αγόρια, έκανα φάσεις μαζί τους, τι τράβηξαν οι γονείς μου, είχα ξεφύγει δεν καταλάβαινα τίποτα από όσα μου έλεγαν. Κάποια στιγμή απογοητεύτηκα, κατάλαβα ότι δεν με υπολόγιζαν τα αγόρια, δεν ικανοποιούνταν με τίποτα, με προσέβαλαν ότι δεν είμαι πολύ σέξι, δεν έχω αρκετά μεγάλο στήθος, έτσι σου μιλάνε τα αγόρια…….» (Δήμητρα, 18 ετών)

Είναι σημαντικό λοιπόν, να καλλιεργείς την κριτική σου σκέψη και να ενημερώνεσαι, ώστε να αμφισβητείς τέτοια σεξιστικά στερεότυπα και να ακολουθείς τις προσωπικές σου απόψεις και επιλογές, προστατεύοντας τον εαυτό σου. Φρόντισε να αναπτύξεις μηχανισμούς αυτοπροστασίας κατά της «σεξουαλικοποίησης» και της κακοποίησης και να απορρίπτεις πάντα υβριστικές ή άλλες παρόμοιες συμπεριφορές. Ο εθελοντισμός για να διαδοθεί αυτή η γνώση και άλλες δράσεις θα βοηθήσουν και τις φίλες σου να ενημερωθούν και να προστατευθούν.

Να θυμάσαι επίσης, να αναζητάς την κατάλληλη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση για την ηλικία σου από έγκυρους φορείς και άλλες επιστημονικές πηγές, να είσαι «έξυπνος» καταναλωτής και να χρησιμοποιείς το διαδίκτυο με ασφάλεια.

Βασιλική Δημητρακοπούλου

Ψυχολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης

Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής