Τα δικαιώματα του νέου καταναλωτή
Τα έφηβα κορίτσια της ηλικίας σου έρχονται καθημερινά σε επαφή με ένα μεγάλο αριθμό διαφημιστικών μηνυμάτων που προσπαθούν να επηρεάσουν τις καταναλωτικές σου επιλογές και συμπεριφορές μέσω της τηλεόρασης, των smartphones, των tablets και των διάφορων κοινωνικών δικτύων. Πόσο όμως έτοιμη είσαι να διακρίνεις αν το προϊόν που σου παρουσιάζει η διαφήμιση είναι κάτι που πραγματικά θέλεις και χρειάζεσαι; Έχεις σκεφτεί ότι ίσως σε μερικές από αυτές τις διαφημίσεις μπορεί να καταπατούν κάποια από τα θεμελιώδη δικαιώματά σου;
Οι τρόποι προώθησης των προϊόντων διαμορφώνουν ανάγκες, δημιουργούν ή αλλάζουν συνήθειες, διεγείρουν επιθυμίες, γι’ αυτό και αρκετοί επιστήμονες έχουν χαρακτηρίσει τα παιδιά και τους εφήβους ως ευάλωτη ηλικιακά ομάδα για την ανάπτυξη μιας υγιούς καταναλωτικής συμπεριφοράς. Κάποιες από τις διαφημίσεις που προβάλλονται καθημερινά μπορούν να χαρακτηριστούν επιθετικές, ενώ άλλες προσπαθούν με κάποιο τρόπο να επηρεάσουν τη συμπεριφορά σου προς την κατεύθυνση που επιθυμούν, αγνοώντας την προσωπικότητά σου και τα ενδιαφέροντά σου. Είναι σημαντικό να προσέχεις πάντα από ποιόν φορέα προέρχεται η πληροφορία και να διαχωρίζεις πάντοτε τις αξιόπιστες πηγές από αυτές που δεν είναι έγκυρες.
Έτσι, πέρα από τα μέτρα που χρειάζεται να ληφθούν από τους σχετικούς φορείς για την θεσμική αναγνώριση παιδιών και εφήβων ως καταναλωτών και τη διάδοση και ενημέρωση των θεμάτων διαδικτυακού και τηλεοπτικού marketing, ίσως ήρθε η στιγμή που εσύ χρειάζεται να ευαισθητοποιηθείς και να αποκτήσεις την δική σου κριτική ικανότητα απέναντι στα διαφημιστικά μηνύματα που λαμβάνεις. Χρειάζεται να σκέφτεσαι κατά πόσο σε ενδιαφέρει ένα διαφημιστικό μήνυμα, κατά πόσο είναι ρεαλιστικό αυτό που σου παρουσιάζει και εάν είναι σημαντικό για εσένα το προϊόν που σου παρέχεται. Είναι σημαντικό να μάθεις να ξεχωρίζεις τι από αυτά που παρουσιάζονται στις διαφημίσεις σε αφορούν και σε ενδιαφέρουν και τι παρουσιάζεται υπερβολικό, συχνά σε ένα ειδυλλιακό πλαίσιο που ξετυλίγεται μπροστά σου προσπαθώντας να σε δελεάσει.
Tips:
- Να μην αναφέρεις ποτέ στο διαδίκτυο προσωπικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα, πού μένεις, το τηλέφωνό σου, σε ποιο σχολείο πηγαίνεις ή πού βρίσκεσαι αυτή τη στιγμή.
- Να αποφεύγεις να μπαίνεις σε διάφορες διαδικτυακές διαφημίσεις αμφιβόλου πηγής. Εκτός των άλλων μπορεί να περιέχουν ιούς και να βλάψουν τον υπολογιστή σου ή να ενεργοποιήσουν χρεώσεις στο λογαριασμό του κινητού σου.
- Μην κάνεις κάποια διαδικτυακή αγορά αν δεν το συζητήσεις πρώτα με κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεσαι.
- Ενημέρωσε τους γονείς σου αν κάποια σελίδα που επισκέφθηκες σε έκανε να αισθανθείς αμήχανα ή σου ζητάει πολλές προσωπικές πληροφορίες.
Να θυμάσαι ότι έχεις δικαιώματα ως «έφηβη καταναλώτρια», όπως και οι ενήλικοι. ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕ ΤΑ!
Με τη συνεργασία:Νίκη Δαλιανά, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Επιστ. Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
Ιουλία Κίσσα, Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού, Επιστ. Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
Τσίτσικα Άρτεμις, Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής, Επιστ. Υπεύθυνος Προγράμματος «ΠΡΟΛΗΨΗ» Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
