Η σημασία του ύπνου στην ανάπτυξη
Η εφηβεία χαρακτηρίζεται από μία πληθώρα σωματικών αλλαγών, αλλά και αυξημένες σχολικές και αθλητικές υποχρεώσεις. Ο ύπνος είναι πιθανώς ο πολυτιμότερος μηχανισμός που διαθέτει το σώμα μας, για να αναπληρώνει την ενέργεια που δαπανά στη διάρκεια της ημέρας. Ο ύπνος ευνοεί τον οργανισμό σου σε πολλά επίπεδα, καθώς επιτρέπει τη χαλάρωση των σωματικών μυών, βοηθά στην αποθήκευση της μακροπρόθεσμης μνήμης, συμβάλλει στη ρύθμιση των ορμονών σου και φυσικά ενέχει ρυθμιστικό ρόλο σε πολλές ακόμα λειτουργίες με μηχανισμούς που παραμένουν ανεξιχνίαστοι. Καθοριστική είναι επίσης η συμβολή του στον υγιή ψυχισμό. Η συναισθηματική σταθερότητα, από την έλλειψη της οποίας πηγάζουν ασθένειες όπως η κατάθλιψη, επηρεάζεται σαφώς από το επίπεδο ύπνου, όπως αποδεικνύουν μελέτες που βασίζονται σε παρεμβάσεις στέρησης ύπνου (Baumetal., 2014).
Η εφηβεία είναι μία περίοδος που εξ’ ορισμού προδιαθέτει σε στέρηση ύπνου (Carskadon, 1990), καθώς η έντονη συναισθηματική διέγερση που τη χαρακτηρίζει επηρεάζει ιδιαιτέρως την ικανότητα του εφήβου να διατηρεί μία ομαλότητα στο πρότυπο ύπνου (Spear, 2000) και να κατανέμει τον χρόνο του έτσι ώστε να εξασφαλίζει τις απαραίτητες ώρες ποιοτικού ύπνου μέσα στην ημέρα του. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία 9.5 ώρες ύπνου σε ησυχία και χωρίς έντονο φως αποτελούν τον χρυσό κανόνα στην εφηβεία. Η συχνή έλλειψή του είναι βασική αιτία της σωματικής κόπωσης, της δυσλειτουργίας της μνήμης, του άγχους και του αρνητικού συναισθήματος (Reddyetal, 2016). Μάλιστα, μια παρατεταμένη περίοδος «αϋπνίας» στην εφηβεία είναι δυνατόν να οδηγήσει σε νευρο-ορμονολογικές μεταβολές, οι οποίες αποτελούν βασική αιτία σωματικών και ψυχικών νόσων στην μετέπειτα ενήλικη ζωή (McEwen & Karatsoreos, 2015).
Πράγματι, ο ύπνος είναι ένα βασικό στοιχείο της ισορροπημένης σωματικής και ψυχικής ανάπτυξης του εφήβου. Για τον λόγο αυτό, τόσο οι παρεμβάσεις δημόσιας υγείας όσο και το εκπαιδευτικό σύστημα, χρειάζεται να προσανατολίζονται στην εξασφάλιση επαρκούς και ποιοτικού ύπνου για τους εφήβους, αλλά και εσύ η ίδια, που αγαπάς και φροντίζεις τον εαυτό σου, να θυμάσαι να εξασφαλίζεις τουλάχιστον 8-9 ώρες βραδινού ύπνου καθημερινά, προκειμένου να χτίσεις μια ψυχικά υγιή και ξεκούραστη προσωπικότητα που θα σε ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή σου.
Με τη συνεργασία:Άγης Τερζίδης, Παιδίατρος, Επιστημονικός Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής