Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ)
Η εφηβεία είναι μια ιδιαίτερη περίοδος, κατά την οποία παρατηρούνται οι μεγαλύτερες ανάγκες σε σεξουαλικές και αναπαραγωγικές υπηρεσίες υγείας. Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) αποτελούν στις μέρες μας μια μάστιγα, καθώς κάθε χρόνο στους έφηβους σε όλο τον κόσμο, παρατηρούνται 333 εκατομμύρια νέες μολύνσεις θεραπεύσιμων ΣΜΝ (σύφιλη, χλαμύδια, γονόρροια, τριχομονάδα).
1 στους 4 έφηβους παγκοσμίως έχει μολυνθεί από κάποιο ΣΜΝ κι επίσης το 60% των μολύνσεων από τα ΣΜΝ αφορά άτομα εφηβικής ηλικίας.
Ο κίνδυνος που διατρέχεις για να νοσήσεις από κάποιο ΣΜΝ είναι μεγαλύτερος από αυτόν των ενηλίκων, γιατί συνήθως στην ηλικία σου οι σχέσεις διαρκούν λίγο και υπάρχει συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων, υπάρχει έντονη διάθεση για πειραματισμό που πολλές φορές μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και ο οργανισμός σου είναι πιο ευάλωτος στις λοιμώξεις γιατί δεν έχει αποκτήσει ακόμα αντισώματα.
Το συχνότερο ΣΜΝ παγκοσμίως από το οποίο μπορεί να μολυνθείς είναι ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), ένας DNA ιός, που μεταδίδεται κυρίως μέσω της ολοκληρωμένης ή μη σεξουαλικής επαφής και για τον οποίο έχουν αναγνωρισθεί περισσότεροι από 200 διαφορετικοί τύποι. Σύμφωνα με έρευνες το 80% του πληθυσμού διατρέχει υψηλό κίνδυνο να μολυνθεί με τον ιό HPV μέχρι την ηλικία των 50 ετών, ενώ συναντάται ο ιός αυτός, σε ποσοστό μεγαλύτερο από 99% των περιπτώσεων του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και προκαλεί τα γνωστά γεννητικά κονδυλώματα. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι μπορείς να προλάβεις τη μόλυνση από τον συχνό αυτό ιό και από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, μέσω του προληπτικού εμβολιασμού έναντι του ιού HPV. Βεβαίως είναι απαραίτητο να συμβουλευτείς τον παιδίατρο ή τον γυναικολόγο σου σχετικά με τον εμβολιασμό του HPV.
Άλλα συχνά ΣΜΝ αποτελούν οι μολύνσεις από: χλαμύδια, γονόκοκκο, σύφιλη, τριχομονάδα, τον ιό του έρπητα των γεννητικών οργάνων (HSV), τον ιό της ανοσοανεπάρκειας/AIDS (HIV) και τους ιούς της ηπατίτιδας Β (HBV) και C (HCV).
Συγκεκριμένα, τόσο τα χλαμύδια όσο και η γονόρροια παρουσιάζουν αύξηση παγκοσμίως και υπολογίζεται πως 6,8% των εφήβων που έχουν ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές, έχει μολυνθεί από χλαμύδια, ενώ 620 έφηβοι ανά 100.000 κατοίκους κάθε χρόνο έχουν υψηλά ποσοστά να μολυνθούν από γονόρροια.
Τα συμπτώματα που μπορεί να σου κινήσουν την υποψία είναι συνήθως η υπερέκκριση κολπικών υγρών, η δυσουρία, η συχνουρία, ένα αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση και ο πόνος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι οι περισσότερες από αυτές τις μολύνσεις παραμένουν ασυμπτωματικές, δηλαδή δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα μέχρις ότου εμφανισθούν σημαντικές επιπλοκές. Για αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να επισκέπτεσαι τον γυναικολόγο σου μια φορά τον χρόνο και να εξετάζεσαι από την στιγμή που θα ξεκινήσεις τις πρώτες σου σεξουαλικές επαφές.
Η πληροφόρηση, η γνώση και η συμβουλευτική, καθώς και η χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων, όπως το προφυλακτικό, αποτελούν σήμερα το σημαντικότερο μέσο για την πρόληψη και αντιμετώπιση των ΣΜΝ.
Με τη συνεργασία:Βασίλειος Καρούντζος, Ειδικευόμενος Ιατρός Μαιευτικής - Γυναικολογίας, Υποψήφιος Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Επιστημονικός Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
Ευθύμιος Δεληγεώρογλου, Καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Επιστημονικός Συνεργάτης Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής
Άρτεμις Τσίτσικα, Επικ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Εφηβικής Ιατρικής, Επιστ. Υπεύθυνος Προγράμματος «ΠΡΟΛΗΨΗ» Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής